Studiereis Gent

Zaterdag 5 december 2015: studiereis Gent

Op 21 september 1815 legde Willem Frederik van Oranje-Nassau (1772-1843) de eed af als kersverse koning der Nederlanden. Bijna driehonderd jaar na datum waren de Zeventien Provinciën weer een eenheid. Met grote voortvarendheid zette Willem I zich aan het werk.

Conform de tijdsgeest regeerde hij als een verlicht despoot weliswaar met het oog op de verheffing van de Nederlanden “in de vaart der volkeren”. Zodoende werd onder zijn regering de industrie ontwikkeld, de infrastructuur verbeterd en werd er grote nadruk gelegd op het onderwijs en het culturele leven. 

Specifiek voor Antwerpen verwierf hij het huis Van Susteren op de Meir, stulpje waar hij graag vertoefde. Zijn naam werd onverbrekelijk verbonden aan het pas gegraven “Grand Bassin” en hij zette “den Entrepot” op de kaart.

Maar helaas was dit mooie liedje geen lang leven beschoren. Amper vijftien jaar later spatte de mooie droom uit elkaar. Wat ging er mis? Waarom reageerde men in het zuiden anders dan in het noorden? Wel, ga met Alvo mee naar Gent en er zal op al die vragen een antwoord gegeven worden.

Van 15 oktober 2015 tot 28 maart 2016 loopt er in het STAM de tento “Het verloren Koninkrijk, Willem I en België”. Aan de hand van allerlei artefacten wordt de tijdsgeest in dat jonge koninkrijk geschetst en krijg je een klaar zicht op de embryonale staat van het toekomstig België. De tentoonstelling staat, blijkbaar eerder ongewoon, onder de bescherming én van koning Filip en van koning Willem-Alexander. 

Niet alleen deze tijdelijke tento verdient de aandacht van de rechtgeaarde Antwerpse stadsgids want er loopt tevens in die fiere stad een permanente tento over de vijf jaar durende restauratie van het Lam Gods. In het Provinciaal Cultuurcentrum Caermersklooster wordt aan de hand van filmfragmenten, tekeningen, instrumenten en maquettes de polyptiek ontkleed vandaar het banier waaronder deze tentoonstelling loopt nl. “Het Lam Gods ont(k)leed! Geschiedenis en onderzoek”.

Thema voor het jaar 2015 is “Muziek”. Op het werk van de gebroeders van Eyck tref je een veelvoud van instrumenten en vertolkers aan. Zingende engelen, manuscripten, een orgelspeler, instrumenten zoals een harp en een vedel worden zeer uitdrukkelijk in beeld gebracht.

Zingen de engelen nu polyfonie of gregoriaans? Begeleidt de organist het koor? En kan er een verbinding gelegd worden met de 21ste eeuw? Via het werk van de instrumentenbouwer Andrzej Perz van de Hogeschool Gent en Hendrik Vanden Abeele van de Alamire Foundation en het Ensemble Psallentes wordt gepoogd een antwoord op al deze prangende vragen te geven.

Programma

09.00 uur: verzamelen op de parking van de Desguinlei, kant Provincieschool

09.15 uur: stipt vertrekt de bus (Zwijndrecht Cars) naar Gent (hopelijk zet de chauffeur zijn wekker).

10.15 uur: of daaromtrent aankomst op de Vlasmarkt. Twee gidsen van Gentse Gidsen wachten de groep op en wandelen (650 meter) mee naar het Caermerklooster, Vrouwebroersstraat 6.

10.30 uur: geleid bezoek aan de tento “Het Lam Gods ont(k)kleed!”

12.00 uur: einde bezoek, start van een stadswandeling via het Patershol naar het Groot Vleeshuis, Groentenmarkt 7, weerom met twee gidsen

13.00 uur: broodjeslunch in het Groot Vleeshuis (één drank inbegrepen)

14.30 uur: ten laatste vertrek voor een nieuwe stadswandeling (1700 meter) van Het Groot Vleeshuis naar het STAM, het Stadsmuseum Gent, Bijlokesite, Godshuizenlaan 2, o.l.v. twee stadsgidsen

15.30 uur geleid bezoek aan de tento “Het verloren koninkrijk, Willem I en België” o.l.v. twee gidsen

17.30 uur: nakaarten in een café in de buurt van het STAM

18.30 uur: of daaromtrent komt de bus de groep oppikken

19.30 uur: terug op de Desguinlei

Afspraak

Vanaf 09.00 uur op de parking van de Desguinlei, de bus vertrekt om 09.15 uur stipt. Er is (hopelijk) ruime parkeergelegenheid. De opstapplaats is bereikbaar met het openbaar vervoer.

Bijdrage

Bedraagt 49.00 euro per persoon met inbegrip van het vervoer heen en terug Antwerpen – Gent, de toegang tot het Caermersklooster en het STAM, de lunch (met één drank) in het Groot Vleeshuis, twee stadsgidsen die de groep zowel in de stad (stadswandelingen) als in de beide musea zullen gidsen. Iedereen, zowel stadsgids, sympathisant, partner als geïnteresseerde buitenstaander is welkom. Maximaal 49 deelnemers. Uw inschrijving is geldig op het ogenblik dat uw bijdrage op de Alvo-rekening (zie kader) met vermelding van ref 05/12 binnenkomt.

Organisatie

Raymond (Mon) Bogaert, tel 03/829 11 40 of mail naar bogaert.raymond@skynet.be

Meer info over het Caermersklooster

In 1272 vestigen de geschoeide karmelieten (op de vlucht voor de Islam) zich in Gent en trekken in de refuge van de abdij van Cambron in. In de zestiende eeuw is de refuge tot een heus gebouwencomplex uitgegroeid met een kerk, gastenverblijf, brouwerij, infirmerie en twee kloosterpanden. De Beeldenstorm houdt er lelijk huis en de wederopbouw verloopt moeizaam. Na de Franse Revolutie komt het klooster in privébezit en wordt een gedeelte omgevormd tot woningen. In 1881 koopt de stad Gent de kerk en brengt er het Archeologisch museum in onder, nog later vindt hier het Oudheidkundig Museum een vaste stek en tenslotte trekt het museum van Folkore in het gebouw. In 1981 komt de kerk in het bezit van de Provincie, de stad Gent krijgt hiervoor het pandhof in ruil. De kerk wordt gerestaureerd en doet nu dienst als Provinciaal Cultuurcentrum. De stad Gent heeft het pandhof gerestaureerd en ingericht als sociale woonkern. Ondertussen werden ook de refter, bibliotheek, kapittelzaal en dormitorium gerestaureerd of zijn de werkzaamheden nog aan gang. Klooster en bijgebouwen zijn als monument beschermd.

STAM en Bijloke 

In de jaren negentig groeit er in Gent de idee om de wat vervallen Bijloke site op te waarderen en er een nieuw stasmuseum in op te richten. Die plannen komen in een stroomversnelling terecht wanneer de stad Gent in 2000 een Erfgoedconvenant met de Vlaamse Gemeenschap afsluit. En de plannen worden reël met de sluiting van het Oudheidkundig Museum in 2005. Alle middelen en personeel kunnen dan voor de realisatie van die droom aangewend worden. Er dient echter nog een belangrijke horde genomen te worden te weten de realisatie van een nieuwe ingang. Met verve tekent architect Koen Van Nieuwenhuyse een nieuw inkomgebouw dat mooi geïntegreerd wordt in het bestaande complex. Het museum vertelt nu het verhaal van Gent voor de Gentenaars.

Groot Vleeshuis

Er is reeds rond 1250 sprake van een Groot Vleeshuis in Gent, centraler gelegen dan het Klein Vleeshuis. Oorspronkleijk betrof het hier een houten constructie die echter in de loop der jaren niet meer voldeed. Daarom werd er van 1407 tot 1419 op last van de beenhouwers en naar plannen van Gillis De Suttere een nieuw, bakstenen Groot Vleeshuis opgetrokken. Nadien uitgebreid met een kapel en vergaderzaal (tussen 1446 en 1448) en in 1543 vervolledigd met de aanbouw van zestien penshuisjes voor het verwerken van de ingewanden en de resten van slachtdieren en de verkoop van pluimvee. In de 19^de eeuw kwam het complex leeg te staan en begin 20^ste eeuw werd het gebouw een eerste maal gerestaureerd en voor diverse bestemmingen gebruikt. In de jaren 90 van de vorige eeuw drong zich een nieuwe restauratie op en wordt het gebouw nu gebruikt als promotiecentrum voor regionale producten.